Aplikacja i zagospodarowanie nawozów organicznych jako jeden z ekoschematów, aplikacja obornika, na co zwrócić uwagę, jak wymieszać obornik, jakimi maszynami, aplikacja gnojowicy, jakie maszyny



Żyzność gleby, a nawozy naturalne

Nawozy naturalne są nieocenione jeśli chodzi o budowanie żyzności gleby. Nie tylko wprowadzają do niej materię organiczną częściowo przetworzoną, z której może budować się próchnica, ale też składniki mineralne, które częściowo bezpośrednio dostępne są dla roślin. Ekoschematy są częścią Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej i mają na celu wspieranie praktyk rolniczych przyjaznych dla środowiska. Aplikacja nawozów organicznych jest jednym z możliwych działań w ramach ekoschematów, ponieważ odpowiednie wykorzystanie nawozów organicznych może przynieść korzyści zarówno dla gleby, jak i środowiska naturalnego.


Stosowanie obornika
Obornik dostarcza glebie azotu, fosforu, potasu oraz mikroelementów, które są niezbędne dla wzrostu roślin. Materia organiczna zawarta w oborniku może poprawić strukturę ziemi zwiększając jej porowatość i zdolność do zatrzymywania wody. Materia organiczna jest pożywką dla mikroorganizmów glebowych, które przyczyniają się do rozkładu materii organicznej i cyrkulacji składników odżywczych. Mieszanie obornika z ziemią pomaga zminimalizować ryzyko spłukiwania azotu i fosforu, co może prowadzić do zanieczyszczenia wód powierzchniowych. Najlepiej stosować oczywiście obornik przekompostowany, niezawierający suchej słomy. Nie zawsze jednak jest taka możliwość. W każdym z przypadków najważniejsze jest jego równomierne rozrzucenie na polu. Stare typy rozrzutników nie dają takiej możliwości, bo wyrzucają na pole większe bryły obornika. Dlatego w nowszych maszynach talerzowych często znajdują się adaptery dodatkowo rozdrabniające obornik przed jego rozrzuceniem.


W rozrzutnikach z adapterami pionowymi mają już one funkcję rozdrabniania aplikowanego nawozu. Równomierność rozprowadzenia obornika na polu ważna jest szczególnie w przypadku pomiotu lub obornika kurzego. Zawiera on więcej azotu, niż bydlęcy czy świński, w związku z czym może powodować miejscowe „wypalanie” roślin jeśli jest nieregularnie rozrzucony. Mieszanie obornika z glebą jest kluczową praktyką w efektywnym wykorzystaniu tego nawozu organicznego. Odpowiednie włączenie obornika w ziemię pomaga maksymalizować korzyści dla gleby i roślin, jednocześnie minimalizując potencjalne negatywne skutki dla środowiska. Do włączania obornika w ziemię można używać bron obrotowych Rolmako U693, U652, U671, kultywatorów bezorkowych U436 czy innych maszyn uprawowych. Wybór maszyny uzależniony jest od gleby, ilości obornika i warunków pogodowych. Zazwyczaj obornik jest włączany na głębokość od 10 do 20 cm, ale zależy to od rodzaju ziemi i maszyny. Najlepiej jest włączyć obornik w glebę jak najszybciej po jego nałożeniu, aby minimalizować straty azotu przez wyparowywanie amoniaku.


Stosowanie gnojowicy
W tym przypadku mamy kilka możliwości jeśli chodzi o aplikację gnojowicy. Pomijamy jednak metodę rozbryzgową, która powoduje zbyt duże straty azotu i uciążliwość zapachową dokuczliwą szczególnie na terenach gęściej zamieszkałych. Gnojowicę możemy aplikować powierzchniowo lub wgłębnie. Przy powierzchniowym stosowaniu mogą to być węże rozlewowe wleczone, redlice stopkowe lub talerzowe. Z tych 3 rozwiązań jedynie redlice talerzowe umożliwiają wprowadzenie gnojowicy na parę centymetrów w glebę. Gnojowicę możemy też zastosować wgłębnie na 2 sposoby montując odpowiedni sprzęt do wozu asenizacyjnego: pierwszy to aplikator z redlicami z wężami rozlewowymi umożliwiający wprowadzenie gnojowicy na głębokość 12-15 cm. Ten sposób nie umożliwia jednoczesnej uprawy np. ścierniska. Drugi to aplikator umieszczony na talerzówce, który poprzez węże rozlewa nawóz przed talerze. Rolmako stosuje na bronach talerzowych U693 aplikator do gnojowicy. Wybór modelu aplikatora do gnojowicy marki Vogelsang zależy od szerokości maszyny uprawowej, na której ma być zainstalowany. W szerokiej gamie maszyn Rolmako znajdą Państwo urządzenia, które są kompatybilne z aplikatorami Vogelsang i pozwalają wykonać nawożenie i uprawę za jednym przejazdem po polu. Te mogą pracować na głębokość maksymalnie 10-12 cm. Pozwala to na jednoczesne wymieszanie nawozu podczas uprawy ścierniska, co jest niewątpliwym atutem tego rozwiązania. Minusem może być fakt, że zestaw beczka + talerzówka z aplikatorem sporo waży i wymaga ciągnika o dużej mocy. Nie możemy w tym przypadku liczyć na wydajność jak przy tylko samodzielnej pracy talerzówki o tej samej szerokości.


Mieszanie nawozów naturalnych
Zdecydowanie lepiej przy mieszaniu obornika z gleba sprawdzi się talerzówka, zwłaszcza przy większym udziale słomy w nawozie. Gruber będzie dobry przy drobno rozrzuconym pomiocie bądź przy mieszaniu gnojowicy. Pamiętajmy, że zgodnie z nowymi zasadami zastosowany nawóz naturalny powinniśmy wymieszać do 12 godzin po zastosowaniu. Jeśli gospodarujemy w systemie orkowym to najpewniejszym zabiegiem minimalizującym straty azotu z nawozu jest orka, ale po wcześniejszym wymieszaniu nawozu na kilkanaście cm. Jeśli nie stosujemy pługa, to do mieszania nawozów naturalnych możemy zastosować agregaty wielobelkowe składające się kilku rzędów redlic pozwalające pracować na większej głębokości. To rozwiązanie często jest stosowane przy mieszaniu nawozów naturalnych i doprawianiu gleby przed siewem kukurydzy wiosną.


Zalety aplikacji nawozów organicznych.
Wzbogacenie gleby - nawozy organiczne dostarczają materię organiczną, co pomaga poprawić strukturę ziemi, retencję wody i aktywność mikroorganizmów glebowych. Dostarczenie składników odżywczych - nawozy organiczne są naturalnym źródłem azotu, fosforu, potasu i innych mikroelementów niezbędnych dla roślin. Redukcja erozji, dzięki poprawie struktury gleby - nawozy organiczne mogą pomóc w redukcji erozji.


Kiedy nie stosować nawozów organicznych
W przypadku ryzyka zanieczyszczenia należy unikać aplikacji obornika czy gnojowicy w okresach deszczowych lub na stromych zboczach, gdzie istnieje ryzyko spływu nawozów do wód powierzchniowych. Nadmierne stosowanie nawozów organicznych na glebach już bogatych w fosfor może prowadzić do jego nadmiaru i potencjalnego zanieczyszczenia wód.


Podsumowanie
Pamiętaj, że każdy region czy nawet konkretne pole może mieć swoje specyficzne potrzeby i wyzwania. Zawsze warto skonsultować się z miejscowym doradcą rolnym lub specjalistą ds. gleby przed wprowadzeniem jakichkolwiek zmian w praktykach nawożenia. Regularne badania ziemi pomagają ocenić, jakie składniki odżywcze są potrzebne i jakie dawki nawozów organicznych należy zastosować. Kiedy rozważasz aplikację nawozów organicznych, ważne jest również uwzględnienie lokalnych przepisów i rekomendacji dotyczących ochrony wód gruntowych, ograniczenia emisji azotu i innych aspektów związanych z ochroną środowiska.