Zarządzanie resztkami pożniwnymi
W technologii bezorkowej ważną kwestią w przygotowaniu pola pod siew jest postępowanie z masą resztek pożniwnych czy międzyplonów. Tym zająć trzeba się już zaraz po żniwach stosując przynajmniej 2-3 zabiegi optymalnie rozprowadzające i mieszające resztki na polu.

Mogą to być zabiegi:
- broną mulczową SpringExpert dla równomiernego rozprowadzenia słomy, pobudzenia samosiewów i chwastów
- pierwszy przejazd talerzówką lub gruberem na mniejszą głębokość np. brona talerzowa Rolmako U652 lub kultywator uniwersalny U497
- drugi przejazd talerzówką lub gruberem na większą głębokość lub jeden przejazd głęboki zastępujący poprzednio opisane kultywatorem lub pługiem dłutowym do bezorkowej uprawy gleby

Uprawa przedsiewna
Wybór odpowiednich narzędzi do uprawy przedsiewnej jest kluczowy. Pługi, kultywatory, brony, a także maszyny do siewu i sadzenia roślin mogą być wykorzystywane w tym procesie. Wybór narzędzi zależy od rozmiaru pola, rodzaju gleby i rodzaju roślin, które planujesz siać. Ważnym czynnikiem jest wybór odpowiedniego terminu uprawy przedsiewnej. Optymalny czas może różnić się w zależności od regionu i klimatu. Warto unikać uprawy w okresie, gdy gleba jest zbyt mokra, ponieważ może to prowadzić do zagęszczenia i tworzenia się bryłek. Przed uprawą przedsiewną warto ocenić i dostosować pH ziemi oraz dostarczyć niezbędne składniki odżywcze. Można to zrobić poprzez stosowanie nawozów organicznych lub mineralnych. Testy glebowe mogą pomóc określić jakie poprawki są potrzebne. Planowanie rotacji roślin jest ważne dla utrzymania zdrowej ziemi i zapobiegania problemom związanych z pestycydami i chorobami roślin. Rotacja pozwala na zmniejszenie presji szkodników i poprawę jakości gleby.

Właściwe doprawienie ziemi trzeba przeprowadzić na odpowiednią głębokość. Gleba pod zboża może być uprawiana na 10-15 cm, a pod rzepak głębiej, na 20-25 cm. Kluczowe przy tym jest, żeby także w tym zabiegu w systemie bezorkowym cały czas dobrze były mieszane resztki roślinne, które mineralizować się będą jeszcze przez kilka miesięcy. Jeśli będzie ich za dużo w warstwie siewnej, to nasiona będą miały gorszy kontakt z glebą co może znacząco pogorszyć obsadę roślin na polu. W uprawie płużnej orka eliminuje resztki z powierzchni ziemi, ale wymaga większego przyłożenia się do ponownego zagęszczenia gleby, które powinno zapewnić odpowiedni kontakt ziemi właśnie z nasionami.

Głębokość uprawy gleby zależy od rodzaju roślin, które zostaną zasiane. Ogólnie rzecz biorąc, głębokość ta wynosi od kilku do kilkunastu centymetrów. Na przykład dla warzyw liściowych, takich jak sałata, głębokość może wynosić około 5-10 cm, podczas gdy dla zbóż, takich jak pszenica może to być np. 10-15 cm.

Spulchnić i zagęścić
Generalnie każdy zabieg uprawowy powinien zagęścić glebę na takiej głębokości, na jakiej ją spulchnialiśmy. W uprawie przedsiewnej dodatkowo wymagamy, żeby nasiona trafiły w pulchniejszą warstwę, ale były odłożone na zagęszczoną, która znajdzie się na takiej głębokości, jak wspomniana już głębokość siewu danego gatunku. Warto rozluźnić glebę przed siewem, aby ułatwić korzeniom roślin rozwijanie się i dostęp do składników odżywczych. Można to osiągnąć za pomocą narzędzi takich jak pługi, kultywatory lub brony. Rozluźnienie gleby pozwoli również na poprawienie jej struktury i drenażu.

Trzeba wyraźnie podkreślić, że dużo łatwiej taki efekt osiągnąć maszynami wielobelkowymi o większej szerokości roboczej, które są zwyczajnie cięższe i bardzo dobrze utrzymują zadaną głębokość roboczą. Kluczowy będzie rodzaj wału znajdujący się na agregacie uprawowym. Na pewno w maszynach tych najsłabiej sprawdzą się wały rurowe czy strunowe, które słabo zagęszczają glebę. Najlepsze będą wały pierścieniowe, wał gumowy czy wał z pierścieni stalowych. Cięższe wały np. Cambrige, Packer czy pryzmatyczny ORION bardzo dobrze zagęszczają, kruszą i wyrównują glebę.

Bliska ideału jest taka uprawa gleby, która pozwala wysiać nasiona różnych gatunków na odpowiednią głębokość:
- rzepaku na 2-3 cm,
- zbóż na 3-4 cm,
- buraka na 3-4 cm,
- słonecznika na 5 cm,
- roślin bobowatych grubonasiennych na 5-8 cm,
- kukurydzy na 8 cm.

Po uprawie przedsiewnej może być konieczne ponowne jej zagęszczenie, zwłaszcza jeśli ziemia jest zbyt luźna. Zbyt luźna gleba może prowadzić do trudności w utrzymaniu nasion w odpowiedniej głębokości i może sprzyjać erozji. Zagęszczenie można osiągnąć przez przetaczanie wałów np. Cambridge, ORION lub użycie specjalnych narzędzi do zagęszczania. Firma Rolmako posiada rozwiązanie, w którym można połączyć uprawę z dodatkowym zagęszczeniem ciężkim wałem za pomocą sprzęgu np. kompaktowy agregat uprawowy U684 lub agregat przedsiewny VibroSTAR U445 połączone z ciąganym wałem Cambridge lub pryzmatycznym ORION. Pozwala to osiągnąć optymalny wynik i zaoszczędzić jeden przejazd roboczy maszyną.

Ogrzanie gleby
Sama uprawa gleby musi też zapewnić jej ogrzanie się do odpowiedniej temperatury, której do optymalnego kiełkowania wymagają nasiona poszczególnych gatunków. Zboża czy rzepak nie są pod tym względem specjalnie wymagające, ale też ich siew (ozimin) często przypada w warunkach, kiedy gleba ma kilkanaście lub 20 i więcej °C (rzepak). Późno siane zboża ozime i jare wysiewane na wiosnę także znoszą glebę, która ma zaledwie kilka °C powyżej zera.

Inaczej jest w przypadku gatunków ciepłolubnych jak kukurydza, soja czy słonecznik. Te wymagają odpowiednio 8-10°C, 10-12°C i 8°C na głębokości siewu. Uprawa powinna być zatem przeprowadzona na głębokości zapewniającej możliwe szybkie nagrzanie się gleby. Bezpieczne przy tych gatunkach jest zalecanie uprawy na głębokość 10-12 cm.

Podsumowanie
Ostatecznie, kluczem do udanej uprawy przedsiewnej jest dostosowanie technik do konkretnej rośliny, którą planujesz siać oraz do warunków glebowych i klimatycznych w Twoim regionie. Dobrze zaplanowana i przeprowadzona uprawa przedsiewna może znacząco wpłynąć na plony i jakość zbiorów. Pamiętaj, że skuteczna uprawa przedsiewna wymaga uwzględnienia wielu czynników i dostosowania technik do konkretnych warunków. Warto również korzystać z dostępnych źródeł informacji, badań i porad rolniczych dostarczanych przez instytucje rolnicze i doradców rolniczych. Po siewie ważne, aby monitorować rośliny i dostarczać im niezbędnej opieki, zwalczać szkodniki i chwasty oraz zapewnić odpowiednie warunki wzrostu. Dążenie do zrównoważonej uprawy, która minimalizuje negatywny wpływ na środowisko jest coraz ważniejsze. Praktyki takie jak uprawa bezorkowa, stosowanie naturalnych pestycydów i nawozów organicznych oraz minimalizowanie strat wodnych mogą przyczynić się do bardziej zrównoważonej produkcji rolniczej.