Blog




Gleby lekkie - wcale nie takie proste w uprawie



Najczęściej, mówiąc o problemach z glebą, ze względu na jej właściwości, wymienia się trudności w uprawach ziem ciężkich. Są one bowiem gliniaste, lepkie, zawierają mało tlenu i łatwo zbijają się w bryły. Z odmiennych powodów problematyczne są natomiast gleby lekkie. Co je charakteryzuje, jakie są główne problemy związane z uprawą na tego rodzaju gruntach i jak o nie dbać?







Gleby lekkie, czyli jakie?



Gleby lekkie, takie jak gleby płowe, rdzawe bielicowe i bielice, charakteryzują się kilkoma istotnymi cechami. Są one przepuszczalne dla wody, która szybko przenika przez ich strukturę. Może to prowadzić do szybkiego wypłukiwania składników odżywczych. Są również przewiewne. Sprzyja to wymianie gazowej między glebą, a atmosferą, co jest korzystne dla procesów biologicznych. Niestety, szybko też się nagrzewają pod wpływem promieni słonecznych, co może wpływać na przesuszenia i niewielką ilość składników odżywczych.






Jedną z głównych trudności związanych z glebami lekkimi stanowi ich niska zawartość składników odżywczych oraz próchnicy. Wypłukiwanie składników odżywczych jest szczególnie problematyczne dla roślin. Dlatego gleby lekkie zwykle wymagają regularnego nawożenia, często za pomocą kompostu lub obornika.






Gleby lekkie zajmują znaczną część terenów uprawnych w Polsce, co stanowi około 1/4 wszystkich gruntów rolnych. Ponadto gleby górskie oraz bielice i płowe zazwyczaj zawierają najmniej próchnicy spośród różnych typów ziem, co dodatkowo utrudnia ich uprawę i utrzymanie odpowiedniego poziomu żyzności.






Jakie zabiegi są niezbędne, by prowadzić skuteczne uprawy na glebach lekkich?



Najtrudniejsze problemy, z jakimi zmagają się rolnicy uprawiający gleby lekkie, to szybkie wysychanie ziemi, niska zawartość próchnicy oraz problemy roślin ze stabilnym ukorzenieniem. Dlatego też uprawa powinna koncentrować się na ochronie przed erozją i utratą wody, odpowiednim nawożeniu materią organiczną oraz poprawianiu struktury. Oczywiste zatem wydaje się nawożenie obornikiem. Ten zabieg, choć podstawowy dla użyźniania gleby, nie przynosi długofalowych efektów. Ziemia jest najbardziej żyzna do czterech lat po przemieszaniu z obornikiem. Bez zapobiegania wypłukiwaniu materii mineralnej, ochrony przed wysychaniem i poprawianiu struktury gleby, nawożenie nie przynosi oczekiwanych efektów. Składniki odżywcze są bowiem częściowo wypłukiwane, zanim nawóz zdąży się rozłożyć.






Jak chronić glebę lekką przed wysychaniem?



Jednym z najskuteczniejszych sposobów ochrony gleby lekkiej przed utratą wody i minerałów jest ochrona jej wierzchniej warstwy. Liczne badania wykazały, że pozostawianie warstwy mulczu oraz wysiew poplonów i międzyplonów są jednymi z najskuteczniejszych zabiegów rolniczych zapobiegających utracie wody. 






Mulczowanie



Mulczowanie to pozostawienie materii organicznej na polu pomiędzy okresami uprawowymi. Warstwa organiczna na ściernisku chroni grunt przed utratą wody i składników mineralnych. W przypadku gleb lekkich zapobiega przesuszeniu w okresach zimowych. Zabieg mulczowania jest możliwy do przeprowadzenia dzięki odpowiednim maszynom.






W ofercie Rolmako znaleźć można sprzęty uprawowe pozwalające na mulczowanie. Maszyny do mulczowania, takie jak SpringExpert, ComboTill i SpeedCutter od Rolmako, oferują szereg korzyści dla rolnictwa, zwłaszcza jeśli chodzi o ochronę gleb lekkich.  Dzięki swojej konstrukcji i funkcjonalności te urządzenia umożliwiają szybkie i skuteczne przygotowanie ścierniska zaraz po zbiorach oraz równomierne rozprowadzenie resztek pożniwnych na polu. Zalety mulczowania pola przy użyciu maszyn takich jak SpringExpert, ComboTill i SpeedCutter to między innymi zwiększenie plonów poprzez poprawę struktury gleby i utrzymanie w niej wilgoci, redukcja kosztów i czasu dzięki wysokiej wydajności i prędkości pracy oraz uniwersalne zastosowanie tych maszyn do różnych prac w rolnictwie przez cały rok. Dla ziem lekkich, które są szczególnie podatne na erozję i utratę próchnicy mulczowanie jest ważnym działaniem w utrzymaniu i poprawie ich żyzności oraz struktury. 






Poplony i międzyplony jako sposób na wzbogacanie gleb lekkich



Poplony i międzyplony odgrywają ważną rolę w ochronie i użyźnianiu gleb lekkich, a także w poprawie ich struktury i zwięzłości dzięki działaniu korzeni roślin poplonowych. Obecność zielonej materii w ziemi, wynikająca z rozkładu resztek i działania korzeni roślin, prowadzi do zwiększenia procentu próchnicy i poprawy jej struktury. Rośliny poplonowe, szczególnie te szybkorosnące, nie tylko nawożą glebę, ale również wspomagają jej regenerację poprzez dostarczanie składników mineralnych, w tym głównie azotu. Poplony pełnią także funkcję ochronną zapobiegając erozji ziemi lekkiej poprzez zatrzymanie wody i ziemi.






Do przygotowania ziemi pod poplony oraz do rozbicia resztek pożniwnych mogą być używane różne maszyny rolnicze, takie jak brony talerzowe od Rolmako. Przykładowo, brona talerzowa U 671 doskonale sprawdza się w pracach ścierniskowych umożliwiając szybkie i skuteczne przygotowanie gleby po zbiorach. Jej konstrukcja pozwala na efektywne podcięcie i wymieszanie resztek pożniwnych, co przyczynia się do poprawy struktury ziemi. Natomiast brona talerzowa U 652 jest doskonałym wyborem do prac następujących po żniwach. Wyposażona jest w najlepszej jakości talerze oraz amortyzatory zapewniające wydajne i bezproblemowe działanie. W przygotowaniu pola pod poplony niezwykle przydatny będzie również siewnik poplonu, który umożliwi równomierne rozmieszczenie nasion roślin poplonowych na polu. 






Ciekawe badania wpływu zabiegów agrotechnicznych na zwięzłość gleby lekkiej



Trudno podać to jako przepis na uprawę gleb lekkich, ale znane są badania wskazujące korelację pomiędzy liczbą przejazdów ciągnika rolniczego a zwięzłością ziemi. O ile w przypadku gleb ciężkich gliniastych jest to działanie niepożądane, o tyle w przypadku lekkich zabieg ten wpływa pozytywnie na ziemię i proces ukorzeniania się roślin. Co ciekawe, w badaniach wskazywane jest by przy przejazdach ciągnik był równomiernie dociążony. Jednoznacznie wskazuje to na zasadność stosowania maszyn montowanych na przedni TUZ ciągnika i prowadzenie przejazdów równoległych podczas prac polowych. Pozwala to na równomierne ugniatanie gleby lekkiej.






W specyficznych warunkach gleb suchych i lekkich ugniatanie może jednak korzystnie wpływać na plonowanie roślin. Odpowiednie, równomierne poprawienie gęstości ziemi lekkiej poprzez przejazdy ciągnikiem z dociążonym przednim TUZ-em poprawia plony na tym rodzaju gruntów. Wynika to wprost ze zmniejszenia przepuszczalności gleby. Sprawia także, że sianym roślinom łatwiej się zakorzenić i rozwinąć stabilny system korzeniowy.






Wały zagęszczające gleby lekkie



Wał uprawowy Cambridge skutecznie zagęszcza gleby lekkie poprawiając ich strukturę oraz zwiększając zdolność do zatrzymywania wody, co jest kluczowe dla wzrostu roślin. Dzięki wyrównaniu powierzchni pola ułatwia prowadzenie dalszych prac rolniczych, takich jak siew i zbiory. Poprzez zwiększenie retencji wody pomaga w ochronie przed szybkim wysychaniem gleb lekkich. Użycie tego wału może również zmniejszyć erozję gleby zabezpieczając warstwę orną przed wiatrem i wodą. Ponadto, wał Cambridge wspiera kontrolę chwastów minimalizując ich konkurencję z uprawami.






Podsumowanie



Odpowiedni dobór sprzętu rolniczego poprawia zatem strukturę gleby i proces zakorzenienia się roślin, co z kolei może przyczynić się do zwiększenia plonów i efektywności uprawy. Ziemia lekka wcale nie jest prosta w uprawie. Wymaga od rolników wiele wiedzy, troski i pracy, by przynosić wysokie plony. Jednakże nowoczesne maszyny rolnicze od najlepszych producentów jak Rolmako oraz rosnąca świadomość konieczności zabiegów agrarnych sprawiają, że uprawa gleb lekkich jest coraz bardziej opłacalna i efektywna.






Artykuły powiązane


Polecane artykuły