Blog

Bezpieczeństwo przy pracy z maszynami. Porady dotyczące bezpiecznego użytkowania maszyn uprawowych Rolmako.

Choć wiele osób nie ma o tym pojęcia, to zawód rolnika uznawany jest za jeden w czołówce tych najbardziej niebezpiecznych. Dlatego tak ważny jest fakt, że wszystkie osoby pracujące w tym sektorze gospodarki muszą przejść szereg szkoleń dotyczących tego jak przeciwdziałać wypadkom. Szkolenia takie prowadzone są przez KRUS (Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego) i PIP (Państwową Inspekcję Pracy). Jeżeli interesują Cię podstawowe zasady BHP związane z pracą maszynami uprawowymi Rolmako to publikacja dostarczy Ci najważniejszych informacji na ten temat. Działanie z urządzeniami takimi jak te produkowane przez Rolmako niesie ze sobą pewne ryzyko jeśli nie przestrzega się odpowiednich środków bezpieczeństwa. Poniżej znajdziesz kilka porad dotyczących bezpiecznego użytkowania maszyn uprawowych Rolmako i innych urządzeń, o których należy pamiętać podczas codziennej pracy.

Podstawowe zagrożenia pracy w rolnictwie

Ważne jest, aby w gospodarstwach rolnych panowała kultura szacunku dla bezpieczeństwa, gdzie każdy pracownik czuje się odpowiedzialny za siebie i innych. Regularne szkolenia z zakresu BHP są niezbędne, aby zapewnić rolnikom wiedzę i umiejętności potrzebne do bezpiecznej pracy. Rolnictwo niesie ze sobą wiele zagrożeń, w tym prace związane z maszynami rolniczymi, chemikaliami, zwierzętami hodowlanymi, pracami na wysokości oraz ekspozycją na czynniki atmosferyczne. Maszyny rolnicze: wiele wypadków zdarza się w wyniku nieprawidłowego obsługiwania lub konserwacji maszyn. Ważne jest szkolenie użytkowników, stosowanie zabezpieczeń, regularne przeglądy maszyn oraz przestrzeganie instrukcji obsługi i zasad BHP. Chemikalia: rolnicy często mają styczność z różnego rodzaju środkami chemicznymi takimi jak pestycydy czy nawozy. Należy je przechowywać w bezpiecznych miejscach, a podczas użytkowania stosować odpowiednie środki ochrony osobistej. Zwierzęta: zwierzęta hodowlane mogą być nieprzewidywalne. Należy zachować ostrożność, zwłaszcza podczas dokarmiania, dojenia czy transportu. Prace na wysokości: prace takie jak naprawy dachów czy czyszczenie silosów niosą ze sobą ryzyko upadku. Należy stosować odpowiednie zabezpieczenia oraz wyposażenie ochronne. Czynniki atmosferyczne: prace w rolnictwie często odbywają się na otwartym powietrzu, co naraża rolników na ekstremalne temperatury, promieniowanie UV czy deszcz. Odpowiednia odzież i środki ochrony skóry są tutaj kluczowe.

Bezpieczne prace uprawowe, przestrzegaj tych zasad

Przeczytaj instrukcję obsługi: zanim zaczniesz używać maszyny Rolmako zapoznaj się dokładnie z jej instrukcją obsługi. W niej znajdziesz ważne informacje dotyczące bezpiecznej eksploatacji, konserwacji oraz rozwiązywania problemów.

Kompatybilność ciągnika z maszyną rolniczą: przed zagregowaniem maszyny z ciągnikiem należy upewnić się czy warunek stateczności jest spełniony. Jeżeli nie – najpierw należy zamocować obciążniki przedniej osi ciągnika by zapewnić jego sterowność. Szczególnie ważne jest to przy podłączeniu ciężkich maszyn zawieszanych z wieloma rzędami elementów roboczych. Koniecznie zapytaj producenta o wymagania techniczne w stosunku do ciągnika rolniczego, do którego maszyna uprawowa ma być agregowana
Agregowanie maszyny z ciągnikiem: nie należy przebywać między ciągnikiem, a podłączoną maszyną bez unieruchomienia silnika, zaciągnięcia hamulca ręcznego i ułożenia blokad przeciwstoczeniowych pod kołami. Niedopuszczalne jest przebywanie kogokolwiek w strefie między cofającym ciągnikiem, a maszyną uprawową.

Bezpieczna strefa: ustal strefy bezpieczeństwa wokół maszyn w trakcie składania i rozkładania maszyn składanych hydraulicznie oraz podczas ich pracy w polu, zwłaszcza gdy są inne osoby w pobliżu. Pilnuj otoczenia. Upewnij się, że obszar wokół maszyny jest wolny od przeszkód i innych osób, zwłaszcza dzieci.

Przeprowadzaj regularne kontrole: przed każdym użyciem maszyny przeprowadź dokładną inspekcję wizualną, aby upewnić się, że wszystkie części są we właściwym stanie, a maszyna jest gotowa do pracy.

Używaj odpowiedniego sprzętu ochronnego: podczas pracy z maszynami uprawowymi zawsze noś środki ochrony osobistej, takie jak kask, rękawice, okulary ochronne oraz obuwie robocze.

Układ hydrauliczny: zabronione jest używanie maszyny z niesprawnym układem hydrauliki zewnętrznej ciągnika. Przewody hydrauliczne należy wymieniać co 5 lat na nowe, atestowane o odpowiednich charakterystykach technicznych. Regularnie kontroluj maszynę i ciągnik pod kątem wycieków. Przystępując do prac naprawczych koniecznie upewnij się, że w układzie hydraulicznym nie ma ciśnienia.

Zachowaj ostrożność w pobliżu ruchomych części: nigdy nie wkładaj rąk ani innych części ciała w pobliże ruchomych elementów maszyny gdy jest ona włączona.

Nie przekraczaj limitów maszyny: zawsze przestrzegaj zalecanych limitów prędkości, obciążeń i innych parametrów pracy maszyny.

Wyłącz maszynę podczas dokonywania regulacji: jeśli musisz dokonać jakichkolwiek regulacji lub napraw zawsze najpierw wyłącz maszynę i odłącz ją od źródła zasilania.






Przejazdy po drogach publicznych: przed wyjazdem na drogi publiczne należy sprawdzić stan techniczny maszyny, a w szczególności elementy sprzęgające maszynę z ciągnikiem, połączenia śrubowe, sworznie i zawleczki, dyszel, wózek jezdny, stan ogumienia, mocowanie i oprawy łożysk wałów doprawiających. Ponadto należy sprawdzić działanie sygnalizacji świetlnej wymaganej przez przepisy zawarte w Kodeksie Drogowym. W przypadku maszyn składanych hydraulicznie należy sprawdzić poprawność zamontowania mechanicznych lub hydraulicznych zabezpieczeń ramion przed opadnięciem.





Zakaz przemieszczania się po drogach publicznych: maszyny niespełniające wymagań dopuszczenia do transportu po dogach publicznych muszą być transportowane na pole na przeznaczonych do tego celu platformach. Wszelka odpowiedzialność związana z użyciem maszyny niedopuszczonej do ruchu po drogach publicznych ze względu na nieprzepisowe gabaryty, brak hamulców, brak odpowiedniego oświetlenia i oznakowania lub obowiązku rejestracji spoczywa na użytkowniku.

Bądź ostrożny na nierównych terenach: podczas pracy na nierównym terenie zachowuj ostrożność, aby unikać przewrócenia maszyny.

Nie pracuj w niekorzystnych warunkach atmosferycznych: unikaj pracy w trudnych warunkach atmosferycznych takich jak silny wiatr, deszcz czy burza.

Przechowuj maszyny w bezpiecznym miejscu: gdy maszyna nie jest używana przechowuj ją w suchym i bezpiecznym miejscu, z dala od dzieci.

Kształtuj kulturę bezpieczeństwa: dziel się wiedzą o bezpieczeństwie z innymi pracownikami, uczestnicz w szkoleniach i zachęcaj do właściwych praktyk w gospodarstwie.

Oprócz zastosowania się do instrukcji obsługi ciągnika rolniczego i maszyny uprawowej należy również przestrzegać przepisów ruchu drogowego i ogólnych przepisów BHP. Pamiętaj, że bezpieczeństwo powinno być zawsze priorytetem. Regularne szkolenia, świadomość ryzyka i odpowiednie postępowanie mogą znacząco zredukować ryzyko wypadków podczas pracy z maszynami rolniczymi.

Ciężkie maszyny uprawowe wymagają odpowiedniej przeciwwagi na przedniej osi ciągnika

Wymaganą masę obciążników można określić metodą obliczeniową z warunku stateczności statycznej. Kategorycznie wymaga się, aby nacisk na przednią oś wynosił co najmniej 20 % masy własnej ciągnika. Zastosowanie poniższego wzoru pozwala obliczyć wartość minimalnej masy obciążników zawieszanych z przodu ciągnika.

Obliczone rzeczywiste obciążenia osi przedniej i tylnej ciągnika nie powinny przekraczać dopuszczalnych nośności dla zastosowanych w ciągniku opon. Jeżeli obciążenie osi przedniej nie jest równe co najmniej 20% masy własnej ciągnika lub została przekroczona nośność opon przednich lub tylnych praca maszyną z tym ciągnikiem jest niedozwolona.

Stateczność maszyn rolniczych jest kluczowym aspektem zapewnienia bezpieczeństwa podczas ich eksploatacji. Niestabilność maszyn, zwłaszcza ciągników może prowadzić do poważnych wypadków takich jak przewrócenie się urządzenia. Obciążenie przednie ciągnika rolniczego odgrywa ważną rolę w zachowaniu jego stabilności oraz poprawnym funkcjonowaniu, zwłaszcza podczas pracy z różnymi narzędziami. Obciążniki przednie są stosowane z kilku powodów.

Zwiększenie przyczepności przedniej osi: podczas pracy z ciężkimi narzędziami zawieszanymi na tylnej części ciągnika takimi jak kultywatory lub brony obciążenie przednie pomaga utrzymać przód ciągnika na ziemi, co poprawia przyczepność i kontrolę nad pojazdem.

Poprawa stabilności: dodatkowe obciążenie na przedniej osi zwiększa stateczność ciągnika, co jest szczególnie ważne podczas pracy na nachylonych powierzchniach lub podczas przewozu ciężkich ładunków.






Zwiększenie trakcji: dobre rozłożenie wagi między przednią, a tylną osią zwiększa trakcję, co jest niezbędne, by narzędzie robocze mogło skutecznie pracować w glebie.

Ochrona przed uszkodzeniem: przeciążenie tylnej osi ciągnika przez ciężkie narzędzia robocze bez odpowiedniego obciążenia przedniego może prowadzić do uszkodzeń zawieszenia czy ramy ciągnika.

Poprawa komfortu jazdy: odpowiednio wyważony ciągnik będzie miał lepszą charakterystykę jazdy, co może przekładać się na większy komfort operatora, szczególnie na nierównych powierzchniach.

Zmniejszenie zużycia paliwa: poprawa trakcji i równomierne rozłożenie obciążenia może przyczynić się do zmniejszenia zużycia paliwa, ponieważ ciągnik pracuje w bardziej optymalnych warunkach.

Jeśli zdecydujesz się na stosowanie obciążników przednich w swoim ciągniku pamiętaj, aby dostosować ich masę do aktualnych potrzeb. Zbyt duże obciążenie może niepotrzebnie obciążać przednią oś podczas gdy zbyt małe może nie zapewnić wystarczającej stabilności. Warto też regularnie kontrolować mocowanie obciążników by upewnić się, że są one bezpieczne i stabilne podczas pracy. Zachowanie bezpieczeństwa podczas pracy z maszynami rolniczymi wymaga uwagi, ostrożności i znajomości sprzętu.

Dopuszczenie maszyn do transportu pod drogach publicznych

Pamiętaj, że maszyny rolnicze są znacznie większe i cięższe niż typowe pojazdy poruszające się po drogach, co wymaga od operatora dodatkowej ostrożności i uwagi. Zawsze przestrzegaj przepisów ruchu drogowego i dbaj o bezpieczeństwo innych uczestników ruchu. Transport po drogach publicznych zagregowanej maszyny możliwy jest jedynie w przypadku modeli maszyn, których budowa spełnia warunki dopuszczenia do poruszania się po drogach publicznych. W Polsce dopuszcza się do ruchu po drogach publicznych maszyny rolnicze, sezonowe bez konieczności ich rejestrowania, lecz wymaga się by:
- szerokość agregatu nie przekraczała 3 m
- wysokość agregatu nie przekraczała 4 m
- całkowity ciężar ciągniku wraz z maszyną uprawową nie może przekraczać dopuszczalnej masy całkowitej (parametr określony dla danego modelu ciągnika)
- maszyna przyczepiana z własną oś jezdną, której ciężar całkowity przekracza 3 t powinna posiadać własny opcjonalny układ hamulcowy (producent dostarcza maszyny przekraczające wagę 3 t bez wyposażenia w hamulec, nie są one dopuszczone do ruchu po drogach publicznych)
- maszyna miała zamocowaną tablicę wyróżniającą pojazdy wolnobieżne
- jeżeli maszyna zasłania światła ciągnika należy w miejscu widocznym wyposażyć ją w oświetlenie równoznaczne ze znajdującym się na ciągniku, musi być zgodne z Kodeksem Drogowym.

Przed wyjazdem na drogę publiczną użytkownik musi sprawdzić ogólny stan maszyny (czy w trakcie pracy nie uległy uszkodzeniu jej podzespoły), kontroli należy poddać również połączenia śrubowe oraz spawane maszyny. Jazda uszkodzonym urządzeniem jest zabroniona, należy niezwłocznie skontaktować się z producentem. Maszyna do transportu musi być tak ustawiona, aby żaden z jej elementów np. wał doprawiający lub zgrzebło nie były w pozycji wystającej poza obrys maszyny. W przeciwnym razie będzie mieć szerokość transportową większą niż 3m, co skutkuje zakazem poruszania się taką maszyną na drogach publicznych. Przed rozpoczęciem jazdy należy ustawić maszynę w pozycji transportowej i zamontować wymagane oświetlenie i znaki ostrzegawcze wymagane przez Kodeks Drogowy. Należy skontrolować prawidłowość zamontowania zabezpieczeń dla pozycji transportowej. Aby gabaryty maszyny nie przekraczały dopuszczalnej wartości 3,0 m wymagane jest by na czas transportu po drogach publicznych złożyć zbyt wystające elementy maszyny.

Podsumowanie

Podsumowując, BHP w rolnictwie jest niezwykle ważne ze względu na specyfikę pracy w tym sektorze. Konieczne jest stosowanie odpowiednich praktyk, szkoleń i wyposażenia, aby minimalizować ryzyko wypadków i chronić zdrowie rolników. Gospodarstwo rolne to szczególny warsztat pracy. Występują w nim liczne zagrożenia związane z obsługą maszyn, urządzeń i pojazdów, ale także przy pracach polowych. Zawód rolnika jest więc szczególny również pod względem ilości niebezpieczeństw na jakie gospodarz jest narażony w trakcie codziennych obowiązków czy rutynowych zajęć. Pamiętajmy, że bezpiecznie wykonywana praca w gospodarstwie to ochrona nie tylko nas samych, ale także naszych rodzin i pracowników. Dlatego tak istotna jest znajomość przepisów i zasad bhp oraz świadomość konieczności ich przestrzegania.