Blog




Jak uprawa orkowa szkodzi dżdżownicom?



Korzyści płynące ze zrezygnowania z pługa można wymieniać bardzo długo, jednak teraz skupimy się na jednej, niezwykle ważnej sprawie: dżdżownicach. Te niepozorne, dla niektórych nieco obrzydliwe „glizdy” to niezwykle pracowici i efektywni pomocnicy rolnika. Niestety, orka zdecydowanie im nie służy. Marka Rolmako projektując i produkując swoje narzędzia postanowiła całkowicie zrezygnować z pługa mechanicznego na rzecz… pługa biologicznego, czyli dżdżownic. Dowiedz się więcej o tych pożytecznych organizmach.







Czym są dżdżownice?



Dżdżownice chyba każdy choć raz w życiu widział. To pospolite pierścienice, które należą do dużej rodziny dżdżownicowatych obejmującej aż 670 gatunków. W Polsce żyje 35 gatunków dżdżownic, a z nich ok. 10 należy do pospolitych i często spotykanych. Na nizinach można zaobserwować dominację zaledwie 2-4 gatunków. Te pierścienice można spotkać na różnych głębokościach – ogólnie można je podzielić na trzy grupy, z których każda pełni inne funkcje.






Jakie znaczenie dla gleby mają dżdżownice?



Dżdżownice powierzchniowe (epigeiczne) żyją w górnej warstwie i ściółce oraz żywią się resztkami materii organicznej pozostawionej na ziemi. Mają czerwone lub czerwono-fioletowe ubarwienie, niewielkie rozmiary (do 8 cm) i szybko się poruszają. Odpowiadają za obieg materii organicznej oraz stanowią pokarm dla innych zwierząt. Rzadko drążą chodniki i chowają się pod powierzchnią ziemi – chyba że zaistnieją niekorzystne dla nich warunki. Gatunki powierzchniowe rozdrabniają materię organiczną i mieszają ją częściowo z mineralną warstwą gleby, dlatego przyczyniają się do tworzenia próchnicy. Przedstawicielem dżdżownic epigeicznych jest dżdżownica kalifornijska i kompostowiec różowy.






Nieco głębiej bytują dżdżownice endogeiczne (podpowierzchniowe), nazywane również glebowymi lub glebożernymi. Rzadko wypełzają na powierzchnię, mają blade, zielonkawe zabarwienie lub są bezbarwne. Największa wśród pospolitych dżdżownic, rosówka (dżdżownica ziemna), jest gatunkiem pośrednim. Dżdżownice glebowe drążą długie, pionowe korytarze, które wyżej poziomo się rozgałęziają i mają kilka wyjść na powierzchnię. W tych korytarzach doskonale rozwijają się młode korzenie, ponieważ jest w nich doskonały dostęp do tlenu. Poza tym śluz dżdżownic, który zostaje na ściankach zawiera dużą ilość związków mineralnych azotu. Te dżdżownice przyczyniają się także do powstawania agregatów glebowych.






Najgłębiej znajdują się dżdżownice aneiczne (głęboko spulchniające), które żyją w głębokich jamkach. Tworzą duże, praktycznie pionowe systemy korytarzy zakończonych na powierzchni ziemi. Odżywiają się martwą materią organiczną, a ich „budowle” dobrze wpływają na napowietrzenie gleby, infiltrację wody i dostępność składników pokarmowych dla korzeni roślin.

Prawdziwym błogosławieństwem dla ziemi i roślin są też odchody dżdżownic, które tworzą na powierzchni charakterystyczne kopczyki – koprolity. Po przejściu materii organicznej przez przewód pokarmowy dżdżownic ilość związków próchnicowych wzrasta o 150%, zaś składniki odżywcze zostają skoncentrowane i przekształcone w formy przyswajalne dla roślin. W koprolitach znajduje się ok. 5 razy więcej azotu, 7 razy więcej fosforu i 11 razy więcej potasu, a także ok. 3 razy więcej magnezu i wapnia w porównaniu z górną warstwą gleby! Nawożenie przez dżdżownice jest ciągłe i optymalne – nie istnieje ryzyko przenawożenia czy wypłukania składników pokarmowych.






Wpływ dżdżownic na plon również jest imponujący. Porównanie wielkości produkcji roślinnej w próbkach bez tych organizmów oraz z dużą ich liczebnością wykazało, że plonowanie było 70-80% wyższe! W ciągu roku dżdżownice wprowadzają nawet 6 ton materii organicznej na hektar, a do tego równomiernie mieszają ją z glebą. Łączna długość korytarzy na 1 ha może wynosić nawet 4000-5000 km na głębokości 2-3 m. Nie da się więc zaprzeczyć, że dżdżownice to najlepsi przyjaciele rolników, którzy spulchniają i wzbogacają glebę. I to za darmo!






Dlaczego orka szkodzi dżdżownicom?



Dżdżownice najlepiej czują się na obszarach, które w ogóle nie są uprawianie, np. w lasach czy na pastwiskach i innych trwałych użytkach zielonych. Jednak te pożyteczne organizmy mogą poczuć się dobrze również na polach uprawnych – pod warunkiem, że zastosujesz odpowiednie zabiegi agrotechniczne. Orka i praca na polu narzędziami aktywnymi najbardziej szkodzi populacji dżdżownic. Mniejsze zagrożenie stanowi kultywatorowanie i uprawa ścierniska, a minimalne – głęboszowanie i siew bezpośredni. Eksperyment przeprowadzony w Kanadzie w 1996 r. wykazał, że populacja dżdżownic w glebie uprawianej bezorkowo była prawie 5-krotnie większa niż w ziemi uprawianej konwencjonalnie!






Dlaczego orka stanowi zagrożenie dla dżdżownic? To dla nich prawdziwa „klęska żywiołowa”: dżdżownice giną w wyniku bezpośredniego uszkodzenia ciała, drastycznego pogorszenia warunków bytowych (przesuszenia gleby, utrudnionego dostępu do pokarmu i utraty schronienia), a ponieważ zostają wyrzucone na powierzchnię, stają się łatwym łupem dla ptaków. Sam zabieg orki uśmierca 29-50% osobników, ptaki zjadają ok. 6%, a dodatkowe 39% umiera przez przesuszenie gleby. Zrezygnowanie z pługa to więc najlepszy sposób, żeby dżdżownice mogły rozgościć się na Twoim polu.






A dlaczego uprawa bezorkowa jest dobra dla dżdżownic?



Uprawa bezorkowa nie odwraca ziemi, dlatego nie wyrzuca dżdżownic na powierzchnię. Na polu zostają też resztki pożniwne, które dostarczają tym organizmom pokarmu. Zruszone zostają płytsze warstwy gleby, a żyjące na większych głębokościach dżdżownice mają święty spokój. Mogą dalej drążyć swoje korytarze, wypełzać nocą na ucztę z resztek roślinnych i uprawiać ziemię na swój unikalny sposób – dużo lepiej niż pług!






Do uprawy bez orki możesz wykorzystać dostępne w ofercie Rolmako:
- grubery (kultywatory) – podcinają glebę, spulchniają ją i częściowo mieszają,
- głębosze – spulchniają ziemię bez odwracania na większych głębokościach, przez co regulują gospodarkę wodną i dobrze napowietrzają glebę,
- brony talerzowe – wyrównują powierzchnię pola, a przy tym mają dużo większą wydajność niż pług,
- wały uprawowe – wyrównują pole, rozbijają bryły, poprawiają strukturę gleby i zapobiegają jej erozji, zatrzymują wodę i ułatwiają kiełkowanie nasion,
- inne maszyny – np. wały nożowe, brony mulczowe, kombinacje uprawowe do mieszania ziemi zaraz po zbiorach albo agregaty przedsiewne.






Uprawiaj bezorkowo z pożytkiem dla dżdżownic



Nie da się uprawiać ziemi, żeby w żaden sposób nie zaszkodzić dżdżownicom. Jednak można ograniczyć do minimum szkody wyrządzane ich populacji – głównie poprzez rezygnację z orki. To kolejny ważny powód, dla którego Rolmako tak intensywnie promuje uprawę bezorkową. Nasi specjaliści od lat pracują nad innowacyjnymi maszynami do bezpłużnych zabiegów agrotechnicznych, dlatego agregaty Rolmako są niezawodne. W naszej ofercie znajdziesz wysokojakościowe, specjalistyczne narzędzia, z którymi będziesz uprawiać swoją ziemię wydajnie, skutecznie i rentownie – i bez pługa, mając duży zasób dżdżownic w glebie, które naturalnie uprawiają za nas pole.






Artykuły powiązane


Polecane artykuły