Blog




Jak zapobiegać erozji gleb? Zabiegi agrotechniczne i rolnicze chroniące ziemię



Intensywna, wieloletnia eksploatacja gruntów uprawnych doprowadziła do sytuacji, w której wiele gospodarstw zaczęło zmagać się z problemem coraz mniejszego urodzaju. Mniej żyzna gleba przekłada się na niższe plony. Pierwszą reakcją rolników na spadek plonów była coraz bardziej intensywna uprawa – głęboka orka, nawożenie i środki ochrony roślin. W dłuższej perspektywie czasu nie przekładało się to jednak na poprawienie żyzności gleby czy wysokie plony. Działało doraźnie, by w kolejnych sezonach przynosić kolejne pogorszenie stanu ziemi. To z kolei znów podnosiło intensywność zabiegów agrotechnicznych oraz zwiększało ilość chemii w uprawach. Nie służy to glebie, uprawom, środowisku, konsumentom. Nie jest ekonomiczne – bo nakłady finansowe na paliwo i chemię rolniczą wzrastają. Nie jest ekologiczne. Troska o glebę stanowi obecnie podstawę rolnictwa, a świadomość, że uprawa nie będzie udana bez żyznej ziemi stała się punktem wyjścia dla wielu zabiegów agrotechnicznych. Te wspierane są przez Rolmako, które w swojej ofercie posiada maszyny przeznaczone do uprawy bezpłużnej - ultra-płytkiej.







Jak zapobiegać erozji gleby? Podejście konserwujące w rolnictwie



System uprawy konserwującej to metoda rolnicza, która zmniejsza zapotrzebowanie na energię i robociznę minimalizując jednocześnie koszty utrzymania maszyn. Jest to efektywne rozwiązanie, które przyczynia się do zwiększenia trwałości agregatów glebowych oraz intensywnego rozwoju życia biologicznego, zwłaszcza populacji dżdżownic.






Ograniczenie zabiegów agrotechnicznych



Brak odwracania i mieszania ziemi w systemie konserwującym ogranicza straty wody i zwiększa trwałość agregatów glebowych. Dzięki temu wierzchnia warstwa gleby bogatsza jest w próchnicę, a proces wymywania składników pokarmowych w głąb ziemi zwalnia. Ograniczenie ilości zabiegów agrotechnicznych prowadzi do lepszej retencji wilgoci w glebie i zmniejsza zlewność, co wpływa na poprawę wsiąkania wody w głąb profilu glebowego.






Redukcja erozji gleby



System uprawy konserwującej skutecznie zapobiega erozji gleby, zwłaszcza w terenach pagórkowatych, poprzez pozostawienie resztek pożniwnych na powierzchni pola. Dzięki temu ziemia jest chroniona przed erozją wietrzną i wodną, co prowadzi do poprawy jej struktury, porowatości oraz zwiększenia aktywności biologicznej, w tym populacji dżdżownic.






Zastosowanie optymalnych narzędzi



W uprawie konserwującej istotne jest zastosowanie odpowiednich narzędzi, takich jak siewniki do siewu bezpośredniego, które minimalizują ingerencję w glebę i umożliwiają precyzyjne umieszczenie nasion. Ważne jest również zastosowanie elementów spulchniających przed siewem, które zapewniają odpowiedni kontakt nasion z wilgotną ziemią, sprzyjając ich kiełkowaniu i wzrostowi roślin. 






W ofercie Rolmako znajduje się zestaw nowoczesnych maszyn rolniczych dedykowanych uprawie bezpłużnej i ultra-płytkiej. Brak ingerencji w głębokie warstwy gleby, mieszanie resztek organicznych i mulczowanie są sposobem na agrotechniczne zatrzymanie erozji ziemi, a nawet przywrócenie jej żyzności i poprawienie struktury. Co jakiś czas warto jednak pamiętać o głęboszowaniu pola odpowiednim sprzętem. Głębosz z dobrze dobranymi zębami powoduje wzruszenie głębszych warstw gleby, przez co rozbija strukturę poniżej typowej głębokości uprawy. Zabieg ten, by sprzyjał utrzymaniu ziemi w dobrym stanie, stosuje się co kilka sezonów. Szeroki wybór głęboszy w ofercie Rolmako pozwala oczywiście na idealne dobranie sprzętu do potrzeb.






Wyzwania i kompromisy



Mimo licznych zalet system uprawy konserwującej nie jest pozbawiony wad. Istnieje ryzyko nasilenia się chorób, chwastów i szkodników oraz możliwość zakwaszania się wierzchniej warstwy gleby. Należy również pamiętać o konieczności odpowiedniego dostosowania maszyn rolniczych oraz możliwości stosowania technologii orkowej w przypadku niesprzyjających warunków do siewu bezpośredniego.






W rezultacie uprawa konserwująca stanowi skuteczne narzędzie w poprawie żyzności gleby i zapobieganiu erozji, co przyczynia się do zrównoważonego rozwoju rolnictwa oraz ochrony środowiska. Jednakże, aby osiągnąć optymalne efekty, konieczne jest zastosowanie odpowiednich praktyk i narzędzi uwzględniając zarówno zalety, jak i wyzwania tego systemu uprawy.






Kompromis pomiędzy zapobieganiem erozji gleby, a uprawą z użyciem pługa



Uprawa pasowa, znana również jako strip-till, stanowi połączenie tradycyjnych metod rolniczych z nowoczesnym podejściem do uprawy gleby. W jej ramach pas ziemi zostaje spulchniony pozostawiając nienaruszoną warstwę calizny. Ten system umożliwia optymalne warunki dla roślin jednocześnie minimalizując straty wodne. Zmniejsza jednak obszar uprawy i utrudnia wpisywanie się w zasady Europejskiego Zielonego Ładu. Ma ona zatem pakiet zalet, ale niestety także kilka wad.






Uprawa pasowa zyskała popularność w latach 90. ubiegłego wieku w krajach takich jak USA, Kanada i Australia. Pierwotnie realizowana w dwóch etapach, obecnie opiera się na jednoetapowym procesie, w którym pas gleby jest spulchniany, a następnie wysiewane są nasiona. Wykorzystuje ona zalety zarówno uprawy płużnej, jak i siewu bezpośredniego oferując optymalne warunki dla wzrostu roślin. Nienaruszone pasy gleby są również bogate mikrobiologicznie i zasobne w korzystne dla roślin dżdżownice. 






Ochrona gleby przed erozją – mulczowanie, przedplony i poplony, płodozmian



Oprócz zabiegów agrotechnicznych ważne jest też świadome gospodarowanie zasobami gleby. W tym zdecydowanie przoduje mulczowanie, do którego warto wykorzystać dedykowane maszyny z oferty Rolmako. Pozostawienie materii organicznej na polach w okresach bezuprawowych chroni glebę przed utratą wilgoci, wiatrem i utratą składników odżywczych.






Przedplony i poplony dostosowane do rodzaju gleby użyźniają ziemią. Wiele roślin, oprócz tworzenia warstwy ochronnej, wiąże także w korzeniach składniki mineralne. Dlatego też tak powszechnie jako poplony stosowane są rośliny motylkowe wiążące azot. Dodatkowo korzenie roślin poplonowych doskonale poprawiają strukturę i natlenienie ziemi. 






Ważnym aspektem zapobiegania erozji gleby jest również świadoma uprawa i zastosowanie znanego od wieków płodozmianu. Zmienność upraw nie zdezaktualizowała się, a wręcz przeciwnie. Badania naukowe potwierdzają, że jest to zabieg wpływający bardzo korzystnie na glebę. 






Troska o glebę jako priorytet w nowoczesnym rolnictwie



Zapobieganie erozji gleby i poprawianie wydajności upraw w sposób niezagrażający środowisku to obecnie priorytet. Producenci maszyn rolniczych, tacy jak Rolmako, dostosowują swoją ofertę do obecnych wymogów i sposobów uprawy oszczędzających glebę. Naukowcy poszukują sposobów naturalnych na wzbogacenie ziemi w azot czy ochronę przed wiatrem i utratą wody. Najnowsze tendencje w uprawach roślin z czasem przełożą się na zdrowsze produkty rolnicze, ekonomiczne i ekologiczne rolnictwo, mniejsze zagrożenie ze strony chemii oraz redukcję śladu węglowego.






Artykuły powiązane


Polecane artykuły