Blog




Co warto wiedzieć o swojej glebie?



Zastanawiasz się czy gleba na Twoim polu właściwie funkcjonuje? Do sprawdzenia jej stanu nie powinny pobudzić Cię jedynie niższe czy gorsze jakościowo plony – to już ostatni dzwonek na wprowadzenie zmian. Właściwości gleby warto sprawdzać przynajmniej raz w roku, żeby zapobiegać naprawdę poważnym problemom. Jak to zrobić? Nie musisz zgadywać – można to ustalić na podstawie kilku czynników, m.in. aktywności biologicznej, zagęszczeń albo zaskorupienia. Z tego artykułu dowiesz się jak ocenić stan gleby i jak o nią zadbać z narzędziami Rolmako.







Czy występuje aktywność biologiczna?



Aż 90% wszystkich funkcji gleby wynika z działalności mikroorganizmów, które w niej żyją. Aktywność biologiczna to więc najważniejszy wskaźnik zdrowia Twojej ziemi. Ocenienie pola pod tym kątem nie jest trudne – należy wykonać odkrywkę i sprawdzić, co żyje pod powierzchnią. Obserwację najlepiej przeprowadzić wiosną lub jesienią, a nie latem (wysoka temperatura i przesuszenie gleby może zafałszować wyniki). Co powinno ucieszyć rolnika?






Mile widziane organizmy to pająki i drapieżne chrząszcze z rodziny biegaczowatych (łatwo je rozpoznać po czarnym kolorze ciała i bardzo szybkim poruszaniu się po powierzchni pola). Stanowią konkurencję dla szkodników – np. niewielkie (do 3 mm) niestrudki mogą zjeść nawet 60% larw śmietki kapuścianej. Jeśli żyją na Twoim polu, to znaczy, że mają dostatek pożywienia. Z kolei strzępki grzybni oznaczają, że korzenie roślin mogą wejść z nimi w symbiozę, co znacznie poprawia jakość i wysokość plonów. Pożyteczne grzyby wydzielają też substancje, a konkretnie polisacharydy (rodzaj cukrów), które umożliwiają zlepianie się gleby w większe elementy (agregaty – więcej przeczytasz o nich za chwilę).






Jednak najbardziej pożądana jest obecność dżdżownic. Nie bez powodu te niewielkie bezkręgowce uchodzą za najlepszych przyjaciół rolnika! Drążone przez nie korytarze ułatwiają infiltrację wody, a także stanowią doskonałą przestrzeń do rozwoju młodych korzeni. Oprócz tego dżdżownice przerabiają materię organiczną na naturalny, bardzo bogaty w składniki pokarmowe nawóz, który przewyższa swoimi właściwościami wszystkie nawozy mineralne. Ze swoimi zdolnościami do spulchniania ziemi dżdżownice zastąpią nawet najdroższy mechaniczny pług! Liczba dżdżownic jest jednym z najważniejszych wskaźników aktywności biologicznej gleby.






Jak sprawić, żeby dżdżownice i inne organizmy dobrze poczuły się na Twoim polu? Przede wszystkim zrezygnuj z orki. Pług odwracający ziemię to prawdziwa katastrofa dla dżdżownic, ponieważ niszczy ich naturalne środowisko. Z kolei brak okrywy roślinnej sprawia, że chrząszcze i inne małe drapieżniki nie mają się gdzie schować, dlatego z pewnością opuszczą Twoje pole. Orka niszczy też delikatną sieć grzybni. Narzędzia do uprawy bezorkowej Rolmako (np. kultywatory-grubery, brony talerzowe, wały uprawowe) pozwolą Ci uprawiać rolę wydajnie i w sposób przyjazny dla środowiska, a także spowodują wzrost aktywności biologicznej na Twoim polu.






Jak wygląda okrywa roślinna?



Okrywa roślinna chroni głębsze warstwy gleby przed negatywnym działaniem kropel deszczu i erozją. Korzenie roślin okrywowych pełnią w ziemi podobną funkcję, co zbrojenia w betonie – zwiększają jej stabilność. Dzięki temu utrzymują ją w dobrej kondycji, zapobiegają wymywaniu i parowaniu wody, a także ułatwiają poruszanie się po polu. Oprócz tego gleba chroniona przez resztki roślinne lub rośliny okrywowe dłużej pozostaje ciepła zimą i szybciej się nagrzewa wiosną, dlatego rośliny uprawne i przedplony mogą wcześniej zacząć wegetację.






Poza tym zostawianie okrywy roślinnej zapewnia pokarm dżdżownicom i innym pożytecznym organizmom, a tym samym sprawia, że życie biologiczne gleby rozkwitnie. Dobrym jesienno-zimowym okryciem dla ziemi są resztki pożniwne. Pamiętaj, że należy zadbać o ich równomierne rozmieszczenie na całej powierzchni pola, np. za pomocą brony mulczującej Rolmako SpringExpert albo kombinacji kultywatora z broną mulczującą ComboTill. Jeśli pozostałości roślin nie rozkładają się, ale gniją, świadczy to albo o ich niewłaściwym pocięciu i wymieszaniu z glebą, albo o niskiej aktywności biologicznej.






Czy agregaty glebowe są stabilne?



Agregaty glebowe to cząstki gleby, które są połączone w większe elementy, a potem „oblepiają” korzenie roślin i strzępki grzybni oraz przestrzeń wokół nich. Ich stabilność można ocenić na podstawie prostego testu: jeśli po wykopaniu gleba przypomina twaróg, to znaczy, że występują w niej trwałe agregaty. Brak lub niestabilność agregatów znacznie zwiększa erozję ziemi, ponieważ pod wpływem wody spływa ona z powierzchni pola. Przyczynia się to również do zaskorupiania gleby, które powstaje gdy krople wody spadają na niestabilne agregaty. Rozwiązaniem znowu jest pozostawienie równomiernej okrywy roślinnej. Dzięki niej w czasie ulewnych jesiennych deszczy duże krople rozbijają się i mogą spokojnie wsiąkać w powierzchnię nie uszkadzając przy tym agregatów glebowych.






Czy w glebie są zagęszczenia?



Nadmiernie zagęszczone obszary pojawiają się na polu w wyniku ugniatania ziemi kołami pojazdów w czasie orki, uprawy przez wiele lat na tej samej głębokości czy uprawy zbyt wilgotnej gleby. Zagęszczenia stanowią przeszkodę dla korzeni roślin, które zamiast rosnąć pionowo muszą się rozwijać równolegle do powierzchni pola. Utrudnia to magazynowanie wody w glebie oraz zmniejsza jej dostępność dla roślin. Jak ocenić czy na polu występują zagęszczenia? Jeśli zaobserwujesz zastoiska wodne najprawdopodobniej na jakiejś głębokości powstała właśnie taka nieprzepuszczalna podeszwa. Aby się o tym upewnić można też użyć np. penetrometru glebowego. Jak poradzić sobie z zagęszczeniami w profilu glebowym? Do ich usuwania służą spulchniacze głębokie Rolmako – głębosz i pług dłutowy.






Jaki kolor ma gleba?



Kolor gleby w dużej mierze zależy od jej rodzaju i regionu występowania. Czarnoziemy i czarne ziemie są bardzo ciemne, prawie czarne, gleby brunatne – szare lub brunatnoszarne, a gleby bielicowe – rdzawe z powodu wytrącania się żelaza. Ogólnie rzecz biorąc im gleba ciemniejsza tym żyźniejsza, ponieważ w próchnicy znajduje się więcej materii organicznej. Jednak nawet najżyźniejsze ziemie mogą ulec degradacji w wyniku niewłaściwego gospodarowania. Jeśli więc Twoje pole znajduje się na terenie Polski, w którym naturalnie występują czarnoziemy, a gleba ma jasne zabarwienie to znaczy, że trzeba jak najszybciej wprowadzić zabiegi agrotechniczne odbudowujące żyzną warstwę uprawną.






Do odbudowywania próchnicy służą praktyki rolnictwa regeneracyjnego (konserwującego). I tutaj znowu pojawia się zalecenie rezygnacji z orki (uprawa bezorkowa i ultra-płytka), pozostawianie okrywy roślinnej przez cały rok (jako mulcz, przedplony, międzyplony czy poplony) oraz dążenie do poprawy aktywności biologicznej. Rolmako proponuje cały szereg maszyn rolniczych, które pomogą Ci zrealizować te cele: brony o budowie dostosowanej do rodzaju gleby (lekkie do ziem lekkich i ciężkie do gliniastych), kultywatory, pługi dłutowe oraz agregaty uprawowe..






Artykuły powiązane


Polecane artykuły